L. Grijsen

11 november 2021

Het project betreft de doorontwikkeling van het gemeentelijke pand "de Schouwburg, voormalig Filmhuis, Iris-kantoren en verhuur Kunstcircuit" aan de Keizerstraat tot een toekomstbestendig multifunctioneel cultuur- en zakelijk ontmoetingscentrum.
Deze ambitie is op 13 april jl gepresenteerd door de directeur a.i. van de Deventer Schouwburg; Gabriel Oostvogel onder de naam De Nieuwe Keizer.

In de VJN 2021 is een reservering opgenomen om voor het project De Nieuwe Keizer de verkenningsfase te starten. Bij besluitvorming over de VJN is amendement 10b.1 aangenomen, waarmee opdracht is gegeven om een informatiedocument op te stellen waarin de samenhang wordt geschetst tussen de plannen voor de Kien, het Plan van Aanpak Wonen en Voorzieningen en de Cultuurvisie 2019. In het document diende ook de informatie opgenomen die is verkregen tijdens de onderzoeken naar aanleiding van de bedrijfsvoering van de schouwburg. Om het door de Schouwburg ontwikkelde plan voor De Nieuwe Keizer op meerdere aspecten te kunnen vergelijken met alternatieven is voorgesteld om aan te sluiten bij de systematiek van de Leidraad grote projecten. Het informatiedocument Initiatieffase toekomst cultureel centrum, sept 2021, is op 6 en 27 oktober jl. besproken met de gemeenteraad. Op 1 december a.s. staat definitieve besluitvorming over het vaststellen van dit document op de raadsagenda. Hiermee start officieel de Verkenningsfase. De Verkenningsfase eindigt met de definitieve go / no go op het plan en het vrijgeven van de middelen behorende bij de realisatie fase.

Inmiddels heeft de RvC van de Schouwburg de nieuwe directeur opdracht gegeven het voorkeursmodel verder uit te werken. De gemeente heeft als subsidieverstrekker en eigenaar van het pand in deze fase een toetsende rol. Naast het valideren van een kansrijke en gezonde businesscase, brengt de gemeente de randvoorwaarden in vanuit de diverse programma’s ten aanzien van het gewenste culturele en zakelijke programma, vanuit vastgoedbeleid, duurzaamheid en verschijningsvorm.
In de verkenningsfasen worden diverse producten opgeleverd zoals beschreven in de Leidraad Grote Projecten en het Initiatieffase document zoals het Plan van Aanpak met de concept exploitatiebegroting, concept investeringsbegroting en risicoanalyse. Over de voortgang van de verkenningsfase zal gerapporteerd worden vanaf Q4 conform de format kwartaalrapportage Grote projecten.

C. Verhaar

11-10-2021

De aanleiding voor het onderzoek naar een toekomstscenario voor Burgerweeshuis komt voort uit twee invalshoeken: cultuur en vastgoed. Het nadenken over de toekomst van deze culturele instelling is het afgelopen decennium een doorgaand proces geweest. Burgerweeshuis is sinds 1984 als jongerencentrum gevestigd aan de Bagijnenstraat en wordt sinds 1994 gebruikt als toonaangevend poppodium dat jaarlijks circa 70.000 bezoekers trekt. Het gemeentelijk pand (en de huurovereenkomst) is echter niet meegegroeid met de bedrijfssituatie. De programmering en activiteiten die Burgerweeshuis uitvoert zijn niet meer passend in en op de huidige locatie. Dit heeft geleid tot geluidsoverlast en onrust bij omwonenden van Burgerweeshuis. De geluidsoverlast speelt al langer; recentelijk is aan Burgerweeshuis naar aanleiding van geluidsmetingen een last onder dwangsom opgelegd. Hierdoor heeft Burgerweeshuis noodzakelijk de programmering moeten afschalen.  

Met dit project beoogt het college een volgende stap te zetten in de realisatie van een toekomstbestendig poppodium in de gemeente Deventer. In het Bestuursakkoord (2018) is hierover het volgende opgenomen:

“Het Burgerweeshuis heeft plannen voor een grote verbouwing. In het najaar verschijnt een verfijningsonderzoek. Daarmee en met de Cultuurvisie, wordt duidelijk wat de behoeften en de mogelijkheden zijn en kunnen we keuzes maken. Zo komt een lang gekoesterde wens om het poppodium goede huisvesting te bieden, die past bij de kwaliteit van de programmering, dichterbij. Daarnaast willen we programmering die aantrekkelijk is voor jongeren en de instellingen worden daartoe uitgedaagd.”

Momenteel blijkt dat handhaven van de huidige situatie aan de Bagijnenstraat een financieel gezonde exploitatie bemoeilijkt. In opdracht van de raad zijn twee scenario’s onderzocht voor het gemeentelijk cultureel vastgoed, in samenwerking met Burgerweeshuis: verbouwing van de huidige locatie of vestiging op een alternatieve locatie. Voor het scenario van een alternatieve locatie heeft de raad gevraagd tevens de mogelijkheden van fasering te onderzoeken en ter afronding van deze initiatieffase één voorkeursscenario voor te leggen.

De raad heeft het college opgedragen het huisvestingsproject Burgerweeshuis aan te merken als groot project zoals bedoeld in de Leidraad Grote Projecten (Voorjaarsnota 2021, motie 10b.1).

Projectbesluitvorming:
Het project, zoals dat nu is opgezet, is gestart op 1 juli 2021 en is gericht op een raadsvoorstel over de beoogde locatie en een mogelijk gefaseerde overgang van het Burgerweeshuis naar deze locatie. Naar alle verwachting neemt het college in november 2021 een besluit over het initiatieffasedocument, waarna deze aan de raad wordt voorgelegd.
Op basis van een richtinggevend raadsbesluit kan eventueel fase 2 (verfijningsonderzoek) worden gestart.

Huidige projectfase:
Initiatieffase – overgang naar verkenningsfase
Doel van de initiatieffase is te komen tot een besluit over een voorkeurslocatie voor de vestiging van Burgerweeshuis en de mate van fasering die daarbij wenselijk is. Tevens wordt gevraagd een projectbudget vrij te geven ten einde de volgende fase van verfijning te kunnen realiseren.

Er is een projectteam geformeerd met Burgerweeshuis, productiehuis De Nieuwe Oost en gemeentelijke vertegenwoordiging vanuit financiën, vastgoed en cultuur. Er is opdracht gegeven aan 4advies voor een faseringsonderzoek op de havenlocaties. Er is opdracht gegeven aan Berenschot om een marktverkenning naar poppodia uit te voeren dat leidt tot een passende businesscase inclusief exploitatie voor de huidige locatie en de alternatieve locaties. Tot slot heeft een taxateur (BBH) de opdracht gekregen om de waarde van de Bagijnenstraat te bepalen en de taxaties van de alternatieve locaties uit de quick scan te actualiseren. E.e.a. dient als bouwsteen voor het Initiatieffase document huisvesting Burgerweeshuis dat voor eind 2021 aan uw raad wordt aangeboden.

Op koers

Op koers

Voor dit project is €90.000 geraamd in het plan van aanpak.  
Eind derde kwartaal is €22.495 uitgegeven: €13.895 aan ureninzet en €8.600 aan facturen aan bureaus (excl. BTW). Er is een bedrag van €37.400 aan verplichtingen voor 4advies en Berenschot. Daar komt de opdracht aan Brandt Bedrijfshuisvesting nog bij voor de taxatie (€3.500 excl. BTW). Daarnaast worden de interne uren geschreven voor projectmanagement en -begeleiding. Vastgoed is nauw betrokken bij dit project. Daarmee komen we uit binnen de hiervoor geraamde begroting.
Een verkenning naar potentiële dekkingsmogelijkheden d.m.v. subsidies/ cofinanciering (provincie, Rijk) is onderdeel van dit project: in de uitwerking is dit een onderdeel van het vervolgtraject.  

Nee

Nee

Nee

Behoeft aandacht

Q3 2021: In deze fase is het risico vooral of er een locatiebesluit kan worden genomen voor Burgerweeshuis en of deze locatie beschikbaar komt.

Het gehele project richting (eventuele) realisatie van een nieuw Poppodium kent meerdere risico’s, te weten; politiek-bestuurlijke, maatschappelijke, financiële (in de exploitatie en de bouw), juridische, planning, omgevings- en technische risico’s. Deze zijn meegenomen in een uitgebreide risicoanalyse, onder begeleiding van de concern controller. Deze zal onderdeel worden van de stukken die eind november ter besluitvorming worden aangeboden aan uw raad. Nadere specificatie van de risico’s en de bijbehorende mitigerende maatregelen zullen onderdeel worden van de (eventuele) volgende fase in het project.  

Nee

Op koers

In november wordt het collegevoorstel ingebracht bij B&W, waarna het raadsvoorstel wordt aangeboden aan de raad (uiterlijk december 2021).  

Op koers

Communicatie wordt afgestemd met de programmamanager / portefeuillehouder in het PHO in verband met de huidige situatie aan de Bagijnenstraat en de relatie met omwonenden.

F. Rorink

20 oktober 2021

Het schoolgebouw de Marke Zuid van het Etty Hillesum Lyceum (vmbo)  en de  sporthal Keizerslanden zijn aan vervangende nieuwbouw toe. Op basis van een locatiestudie, die is uitgevoerd door de gemeente Deventer, is besloten dat de vervangende nieuwbouw van beide gebouwen gaat plaatsvinden op de Marke Zuid. Voor de school gaat het om het realiseren van onderwijsruimte voor vmbo leerlingen die ook praktijkonderwijs volgen. Voor de sporthal gaat het om het vervangen van de sporthal Keizerslanden.  

In 2017 zijn er moties (2017-1481) door de raad aangenomen die het uitgangspunt vormen voor de duurzaamheidsambities voor beide gebouwen. De raad wil dat bij de investering voor een nieuw duurzaam schoolgebouw en sporthal als uitgangspunt tenminste BREEAM ambitie excellent wordt gehanteerd. De moties moeten echter niet leiden tot een langere doorlooptijd en/of hogere projectkosten. De raad is begin juli 2021 geinformeerd via een raadsmemo dat de beschikbare budgetten niet toereikend zijn om volledig aan de motie te kunnen voldoen.

Op het terrein van de Marke Zuid bevindt zich ook het clubgebouw van de Deventer Scheidsrechtervereniging (DSVeO). Deze vereniging heeft recht van opstal en heeft het clubgebouw in eigendom. Het clubgebouw kan mogelijk worden ingepast in de planvorming. Voor een betere planvorming wordt tot en met 15 september onderzocht of de DSVeO kan verhuizen naar sportpark Rielerenk en korfbalvereniging Devinco naar De Marke Zuid.

De locatie de Marke Zuid grenst aan het Ludgeruskwartier/Roelantflatlocatie. Afhankelijk hoe de locatie de Marke Zuid zich gaat ontwikkelen kan hiermee aansluiting gezocht worden.  

Reeds genomen besluiten:

• Nota 2017-001854: college besluit d.d. 28-11-2017 en besluit raad EHL d.d. 20-12-2017; krediet nieuwbouw.
• Begroting 2018: investering sporthal
• Nota 2018-002036: collegebesluit d.d. 27-11-2018; locatie nieuwbouw EHL en sporthal
• Nota 2019-000577: collegebesluit d.d. 20-03-2019; businesscases EHL en sporthal
• Nota 2019-001172: collegebesluit en raadsmededelingen d.d. 11-06-2019; vervolgstappen n.a.v. wensen en bedenkingen Raad
• Nota 2020-000641: collegebesluit en raadsmededelingen d.d. 26-05-2020; nieuwbouw Etty Hillesum Lyceum en sporthal Keizerslanden (dekkingsvoorstel en ruimtelijke kaders)
• Kaderbrief 2020 en 2021  
• Nota 2021-000381: collegebesluit en raadsmededeling d.d. 6 juli 2021; businesscase sporthal en aangaan intentieovereenkomst

Waar nog besluit over genomen moet worden:

• Ruimtelijke modellenstudie
• Ontwikkel en realisatieovereenkomst
• Bestemmingsplan

Het project bevindt zich in de verkenningsfase (definitie). Voor zowel de sporthal als de school liggen er businesscases voor waarin de partijen zich kunnen vinden.  De businesscases zijn ter informatie aangeboden aan het college van B&W op 6 juli 2021, de nota is conform aangenomen. De afspraken met Stichting Carmel College om de financiële dekking voor de extra 1.200 m²  BVO rond te krijgen  moeten nog wel conform de uitgangspunten uit de nota worden vast gelegd in een Ontwikkel- en realisatieovereenkomst.   

Conform de nota van 6 juli 2021 is op 15 juli 2021 een intentieovereenkomst getekend met de volgende partijen:
- Stichting Carmelcollege
- Etty Hillesum Lyceum
- Sportbedrijf Deventer
- Deventer Scheidsrechtersvereniging en Omstreken
- Devinco
- Gemeente Deventer

De 6 genoemde partij gebruiken tot en met 15 september om te onderzoeken of een verhuizing van de DSVeO naar sportpark Rielerenk en Devinco naar de Marke Zuid een haalbaar scenario is. Deze verhuizing lijkt voor alle partijen voordelen te bieden ten op zichte van het basisscenario waarin de DSVeO met het huidige clubgebouw wordt ingepast in de nieuwe situatie. De gemeente Deventer verwacht op 15 september 2021 een Go / No Go van alle partijen, indien niet alle partijen zich kunnen vinden in de verhuizing gaat het project verder met het basisscenario.  Met het Collegeakkoord en de intentieovereenkomst komt de start van de ontwerpfase in zicht.

DSVeO heeft bedenktijd nodig om een aantal zaken te kunnen concretiseren. Er wordt vanuit gegaan dat dit in oktober afgerond kan worden en dat dan duidelijk wordt of de verhuizing door kan gaan.   

Op koers

De businesscases voor de school en de sporthal zijn opgesteld volgens de meest recente  vastgestelde ruimtelijke kaders (10.200m² BVO voor de school en een één op één vervanging van sporthal Keizerslanden, nota 2020-000641). Op basis van de nieuwe richtlijnen komen er in de nieuwe sporthal wel grotere sportvloeren. De sporthal wordt daarmee groter dan de huidige sporthal Keizerslanden. Hier is in de businesscase rekening mee gehouden. Het NOC-NSF werkt aan een nieuw technisch overzicht met alle actuele voorschriften voor toekomstige sportvloerafmetingen.

Voor het schoolgebouw wordt er 10.200 m² BVO gerealiseerd, ipv de aanvankelijke 9.000 m²  BVO. Ter dekking voor de 1.200m² BVO extra voor de school wordt de grond van de Marke Zuid, de Marke Noord en de locatie Boerhaave herontwikkeld tot woningbouw. De afspraken en uitgangspunten die voor de dekking van het budget zijn opgesteld met Stichting Carmel College en EHL worden vastgelegd in een Ontwikkel en Realisatie Overeenkomst tussen de gemeente Deventer en Stichting Carmel College.  

Op koers

1. Nieuwbouw school : ​De financiële bijdrage voor de nieuwbouwschool is conform de VNG-norm voor onderhuisvesting. Voor 9.000m² BVO is dekking beschikbaar gesteld door de gemeente. Het gaat om een bedrag van €21,7 miljoen. De dekking voor de kapitaalslasten is beschikbaar in de begroting (conform 1e kwartaalrapportage 2021.)  

De extra 1.200m² BVO vraagt een gemeentelijke investering van €3,4 miljoen. Deze €3,4 miljoen wordt, zoals eerder besloten, gedekt uit de grondopbrengsten van de ontwikkellocaties: De Marke Noord, De Marke Zuid en de Boerhaave-locatie. De Marke-Noord en Zuid worden ontwikkeld door de gemeente. De Boerhaave-locatie door Stichting Carmelcollege (zij staan garant voor een bijdrage van € 750.000). Omdat de fasering van de investering en de winstneming uit grondexploitatie van elkaar verschillen, moet de financiële verwerking via een reserve (de reserve kapitaalslasten) verlopen: de kapitaalslasten van de € 3,4 miljoen investering worden onttrokken en de te realiseren winsten uit de grondexploitatie worden gestort in de reserve kapitaalslasten. Dit wordt begrotingstechnisch in de 2e kwartaalrapportage geregeld.  

Bij de 1e kwartaalrapportage 2021 is reeds een bedrag van €373.000 gestort in de reserve kapitaalslasten voor eventuele renteverliezen. Het risico bestaat dat bij latere winstneming hogere rentenadelen ontstaan dan voorzien.  

De Stichting Camelcollege / Etty Hillesum Lyceum bouwt voor eigen rekening en risico. Er vindt alleen verrekening plaats van de werkelijke indexering op basis van CBS die jaarlijks in september door de VNG voor onderwijshuisvesting bekend wordt gemaakt, zowel op het investeringsbedrag als op de verwachte opbrengsten uit de ontwikkellocaties. Er is gerekend met 3 procent per jaar. Met de huidige schaarste van bouwmaterialen ontstaat het risico dat de gebudgetteerde index niet toereikend is. Het is echter niet te voorspellen hoe de schaarste zich de komende jaren gaat ontwikkelen.

Er vindt een verrekening plaats op basis van de werkelijk gemaakte sloopkosten. In deze posten zit een risico. De gemeente is wettelijk verantwoordelijk voor de kosten van sloop.

2. Nieuwbouw sporthal: Voor de realisatie van de sporthal is € 8,3 mln inclusief btw. nodig. Door nieuwe/toekomstige regelgeving in de sport zijn de afmetingen de toekomstige sporthal aangepast van 24mx58m naar 26mx60m, zodat het voldoet aan toekomstige eisen. Dat deze wijziging eraan zat te komen is aangekondigd in de eerste kwartaalrapportage 2021 en is nu onvermijdelijk. De benodigde verhoging van de investering ten opzichte van de eerste kwartaalrapportage is € 470.000 inclusief btw. Dit wordt gezien als een autonome ontwikkeling en wordt opgevangen binnen de stelpost zoals genoemd in de 1e kwartaalrapportage 2021. Op deze wijze kan het budgetneutraal worden opgevangen maar zorgt er wel voor dat eventuele tegenvallers in de exploitatie minder makkelijk opgevangen kunnen worden.  

De huidige sporthal Keizerslanden heeft nog een boekwaarde. Met het sportbedrijf is afgesproken dat de boekwaarde tussen nu en de realisatie van de nieuwe sporthal afgeboekt. Het gaat om een totaal bedrag van ca. € 120K.

3. Deventer scheidsrechtersvereniging: Als de Deventer scheidsrechtersvereniging op De Marke Zuid blijft is er een budget van maximaal € 225.000 beschikbaar. Mocht er een positief resultaat komen uit het onderzoek om de Deventer scheidsrechtersvereniging en Devinco te verplaatsen dan wordt dit budget ingezet om de verplaatsing mogelijk te maken. De verwachting is dat verplaatsing binnen de beschikbare financiële middelen mogelijk is. Als alle partijen kiezen voor verplaatsing dan zal te zijner tijd een herschikking van budgetten plaats vinden.

4. Overige financiële aandachtspunten
Binnen de budgetten is geen rekening gehouden met risico’s zoals extra kosten i.v.m. stikstofproblematiek. Aanvullende eisen en wensen van de gemeente en gebruikers (sportclubs)Ontwikkeling van de bouwkosten . Deze risico’s worden meegenomen in de halfjaarlijkse risico analyses (risman).

Nee

Hier zien we geen afwijkingen, omdat de bedragen worden opgenomen in de begroting van 2024.

Nee

Ten opzichte van het vastgestelde krediet in 2017 (€10,5 miljoen voor de school en €4,5 miljoen incl. BTW voor de sporthal) is er een afwijking in het totaal investeringsniveau.  
In de businesscases komt naar voren dat een totaal investering aan de gemeente nodig is van €21,7 miljoen voor 9.000m² BVO nieuwbouw van de school.  

Voor de sporthal (incl scheidsrechtersvereniging) gaat het om een totaalinvestering van €  8.291.500 incl BTW, met als uitgangspunt één op één vervanging van sporthal Keizerslanden.  

College heeft besloten dat de ontwikkelingen op de Marke Zuid voor de 9.000m² BVO school en de één-op-één vervanging van de sporthal als autonome ontwikkelingen kunnen worden aangemerkt. De overige 1.200m² BVO school wordt aangemerkt als nieuw beleid. Het budget dat hiervoor nodig is, is geraamd op € 3,4 mln.  

Nee

Nvt, er is nog geen sprake van exploitatie

Op koers

Kansen:
- Indien de nieuwbouw van de school en de sporthal op een verantwoorde wijze compact ingepast kan worden op de locatie de Marke Zuid, ontstaat er een strook grond die door de school afgestoten kan worden. Dit stuk grond komt vervolgens om niet terug naar de gemeente. De grond kan, aansluitend aan het Ludgeruskwartier, ontwikkeld worden ten behoeve van woningbouw.  
- Stichting Carmel heeft in gesprekken aangegeven mogelijk de opbrengstenpotentie van de locatie Boerhaave als extra bijdrage (bovenop hun toegezegde bijdrage) in te willen brengen. Een ontwikkel en realisatie overeenkomst hierover met het EHL/SCC (Stichting Carmel College) wordt op dit moment opgezet.

Risico’s
Voor dit project is er een risicoanalyse gemaakt volgens de gemeentelijke methodiek.
Er zijn verschillende risico’s die kunnen zorgen voor vertraging en / of kostenverhogend werken. Met name de bestemmingsplanwijziging, uitkomst van de aanbesteding, SPUK-regeling, stijging van de bouwkosten en vertraging zijn belangrijke risico’s. Het niet op te vangen deel blijft nog binnen de 50K grens en heeft daarom geen gevolgen voor het weerstandvermogen. In het vierde kwartaal wordt de risicotabel herijkt.  

Nee

nvt.

Op koers

De planning is ten opzichte van de vorige kwartaal rapportage enigszins veranderd en aangepast nav de vastgestelde businesscases. We verwachten dat de school voor het schooljaar 24/25 in gebruik genomen kan worden en dat de sporthal in 2023 opgeleverd kan worden. Het opleveren van de sporthal in 2023 is van belang om gebruik te kunnen maken van de SPUK-regeling. In de begroting is er rekening mee gehouden dat we gebruik maken van de SPUK-regeling.

School:
Definitie: nov 2021
Ontwerp: aug 2022
Voorbereiding: (doorlooptijd 8 mnd): april 2023
Realisatie: (doorlooptijd 16 mnd): augustus 2024
Nazorg

Sporthal:
Definitie: nov 2021
Ontwerp: (doorlooptijd 7 mnd): mei 2022
Voorbereiding: (doorlooptijd 2 mnd): juli 2022
Realisatie: (doorlooptijd 8 mnd): maart 2023
Nazorg

Op koers

De relevante partners van dit project zijn Stichting Carmel college, Etty Hillesum Lyceum (bouwheer school), Sportbedrijf, DSVeO, Devinco en de diverse sportverenigingen die gebruik maken van sporthal Keizerslanden.  

Stichting Carmelcollege en Etty Hillesum Lyceum zijn actief betrokken bij de realisatie van het schoolgebouw, de school is immers Bouwheer voor de school. Het Etty Hillesum Lyceum draagt zelf zorg over het informeren en/of betrekken van hun medewerkers, de leerlingen en de ouders in het proces.  

Sportbedrijf is actief betrokken bij het realiseren van de sporthal. Het sportaccommodatiebeleid moet straks uitwijzen welke sportverenigingen gebruik gaan maken van de nieuwe sporthal. Deze sportverenigingen worden geinformeerd over de verdere ontwikkelingen door Sportbedrijf.  

Met DSVeO en Devinco is op regelmatige basis overleg geweest over de voortgang en ontwikkelingen. In de komende tijd worden er concrete afspraken gemaakt met deze partijen.

De omwonenden zijn nog niet betrokken in het proces. Voor communicatie naar buiten toe is er een communicatiekalender opgesteld. Met EHL, Sportbedrijf en de DSVeO is er een werkgroep opgericht om de communicatie in goede banen te laten leiden. De gemeente is in de lead mbt de communicatie naar buiten toe. De andere partijen sluiten aan op de communicatiemiddelen die zijn opgesteld door de gemeente om hun eigen achterban te informeren.  

In november of december 2021 wordt een informatieavond voor omwonenden gepland.

Portefeuillehouder

L. Grijsen

Rapportagedatum

1 oktober 2021

Website: omgevingswet.deventer

Op 1 juli 2022 moet de gemeente Deventer klaar zijn om te kunnen voldoen aan de wettelijke verplichtingen die voortvloeien uit de Omgevingswet. Dit betekent dat producten en diensten geleverd moeten kunnen worden (bijvoorbeeld een omgevingsvergunning) en dat de werkprocessen en systemen hiertoe zijn voorbereid. Verder moet er voldoende gekwalificeerd personeel beschikbaar zijn om deze producten en diensten ook daadwerkelijk te kunnen leveren en de organisatie daarop ingericht zijn. Tenslotte moeten de inwoners van de gemeente Deventer weten op welke dienstverlening en ondersteuning van de gemeente zij kunnen rekenen vanaf 1 juli 2022.

Maar dan zijn we er nog niet. Nadat de wet is ingegaan zullen we nog verder moeten door ontwikkelen. De wet en bijbehorende instrumenten bieden diverse mogelijkheden voor lokale afwegingen. Doordat in eerste instantie onder de nieuwe wet bestaande wetten en regels in stand blijven (de bruidsschat), kunnen we in de jaren 2022 en verder werken aan de invulling van eigen regels waar wij dat willen.

De implementatie Omgevingswet dient ervoor te zorgen dat alle voorgaande benodigde activiteiten worden uitgevoerd en geborgd.

Genomen besluiten:

• Programmabegroting 2016 vastgesteld november 2015;
• Diverse P&C documenten, waaronder 2e kwartaalrapportage 2018; 1e kwartaalrapportage 2019
• Plan van aanpak Implementatie Omgevingswet "Expeditie Deventer" vastgesteld 4-4-2017;
• Vrijgave omgevingsvisie voor zienswijze d.d. 27 maart 2019
• Vrijgave bestemmingsplan stad en dorpen voor zienswijze d.d. 19 maart 2019
• Plan van Aanpak Implementatie Omgevingswet 2.0 vastgesteld college d.d. juli 2019
• Omgevingsvisie vastgesteld gemeenteraad d.d. 18 december 2019
• Bestemmingsplan stad en dorpen (met verbrede reikwijdte) vastgesteld gemeenteraad d.d. juni 2020
•  Aanbesteding omgevingsplan software vastgesteld college d.d. december 2020

Te nemen besluiten:

• Plan van aanpak van een omgevingsplan/Nota van Uitgangspunten Omgeveingsplan (Q3 2021, gemeenteraad),
• Legesverordening Omgevingswet (februari 2022, Gemeenteraad)
• Participatiebeleid en Participatieplicht buitenplanse afwijkingen (Q4 2021, Gemeenteraad)
• Adviesrechtbesluit bij Buitenplanse Omgevingsplan Activiteiten (Q4 2021, Gemeenteraad)
• Delegastiebesluit wijzigingen Omgevingsplan (Q4 2021, Gemeenteraad)

Het nieuwe Plan van Aanpak is vastgesteld. Per 1 januari 2019 is een nieuwe fase gestart, te weten de transitiefase. We werken op basis van 7 pijlers, te weten digitalisering, omgevingsvisie, omgevingsplan, processen, anders werken, participatie en monitoring.

De ingangsdatum van de Omgevingswet is uitgesteld naar 1 juli 2022. Door de nieuwe ingangsdatum zal inhoudelijk het werk niet veranderen. In mei 2021 is agile werken geïntroduceerd om op 1 juli 2022 Omgevingswet proof te zijn in het primaire proces. Hiermee zorgen we er voor dat alle noodzakelijke besluiten zijn genomen en ingebed zijn in de processen om klaar te zijn voor de wettelijke verplichtingen die voortvloeien uit de Omgevingswet.

We verwachten ook geen frictiekosten, wel kunnen door de langere termijnen de kosten iets toenemen. Per pijler zal de stand van zaken verder worden toegelicht.

Wegwijzer kerninstrumenten
De nieuwe omgevingswet introduceert 4 kerninstrumenten voor gemeenten: omgevingsvisie, programma, omgevingsplan en omgevingsvergunning. De invulling en uitwerking van deze instrumenten is deels wettelijk bepaald en deels kan een gemeente zelf keuzes maken over de detaillering en werkwijze. Tweede helft 2020 is hiermee een start gemaakt, door a) kennissessies over de kerninstrumenten te organiseren en b) werksessies te organiseren waarin we onderzoeken hoe de huidige beleidsproducten zich verhouden tot de nieuwe kerninstrumenten. Naar aanleiding van de sessies is een concept wegwijzer opgesteld. Deze intern gerichte wegwijzer wordt de komende maanden verder ingevuld en gedeeld en besproken met collega’s. Doel is afspraken te maken hoe we in de praktijk de kerninstrumenten gaan toepassen en borgen in Deventer.

Omgevingsvisie
De omgevingsvisie is in december 2019 vastgesteld. De omgevingsvisie wordt in de praktijk gebruikt als kader en toetsdocument, o.a. door de carrousel. Daarnaast wordt aan de hand van casussen ervaren hoe je werkt met de omgevingsvisie en welke veranderingen er nodig zijn om in de geest van de omgevingswet te gaan werken. De afgelopen maanden is bijvoorbeeld aansluiting gezocht met lopende opdrachten en opgaven. Wat is de relatie tussen de omgevingsvisie en de opgave wonen en voorzieningen, fietsbeleid, klimaatadaptatieplan? Een gezamenlijke zoektocht, waarbij onder de omgevingswet de omgevingsvisie straks het enige ambitiedocument is met ambities voor de fysieke leefomgeving. Wat is de status van de andere opgaven/ wensen en uitwerkingen? Soms zal een opgave om actualisering van de omgevingsvisie vragen, soms is er sprake van een uitwerking in een programma of in een private overeenkomst. Een zoektocht die we aangaan door leren door te doen. Zie ook wegwijzer kerninstrumenten.

De casussen hebben veel inzichten opgeleverd, die we nu vertalen in een werkwijze. Hierin zijn eigenaarschap, integrale afweging op beleidsniveau en het beheer van de omgevingsvisie, zaken die in de organisatie belegd moeten worden. Tenslotte is er een start gemaakt met het meetbaar maken van de ambities uit de omgevingsvisie, deze worden vervolgens gerelateerd aan de ambities, doelstellingen en indicatoren in de programmabegroting.

Bestuurlijke communicatie en besluitvorming
In het najaar van 2020 zijn drie technische informatiesessies gehouden voor de raad over het omgevingsplan, het adviesrecht en de participatie bij initiatieven. Raadsleden zijn meegenomen in de huidige wetgeving en nieuwe wetgeving en er is een toelichting gegeven over wat er op details veranderen gaat. De raad heeft woensdag 25 november 2020 doorgesproken over deze onderwerpen en input meegegeven aan college. Woensdag 6 oktober 2021 is een consulterende raadstafel over de discussiememo adviesrecht, verplichte participatie en delegatiebesluit. De input vanuit deze raadstafel wordt meegenomen in de verdere uitwerking in Q4.

Werkprocessen
De noodzakelijke aanpassingen in de werkprocessen, onder andere vooroverleg en vergunningen, worden via een agile werkmethode doorgevoerd met de focus op de wettelijke vereisten. Niet wettelijke procesverbeteringen worden waar mogelijk opgepakt. Alle betrokken teams zijn vertegenwoordigd in de werkgroepen. Dit maakt dat er een goede verbinding is met de andere implementatie activiteiten omgevingsplan en digitalisering. Het agile werken begint zijn vruchten af te werpen. Er zijn meerdere voorstellen in de maak die verbetering van de huidige werkwijze inhouden en bijdragen aan de implementatie van de Omgevingswet. Zo worden de afspraken over samenwerking en advisering zowel intern als extern aangescherpt en vastgelegd. Tevens wordt een samenvoeging van processen voor de eerste beoordeling van initiatieven in de fysieke leefomgeving onderzocht, denk aan initiatieven tot gebiedsontwikkeling, vergunningverlening of omgevingsplanherziening.

Personeel en organisatie
Voor medewerkers uit de direct betrokken teams blijven we via de digitale leeromgeving onderwerpen aanbieden over de basis van de Omgevingswet. In het najaar zijn we gestart met verdiepen op kennis. Het verdiepingstraject omgevingsplan is afgerond, deze groep medewerkers werken nu door aan de voorstellen voor het omgevingsplan en zijn aanspreekpunt voor collega’s met inhoudelijke vragen over het omgevingsplan.  
Verder wordt in verschillende werkgroepen het samenwerken aan de implementatie gecombineerd met kennis opdoen. De komende maanden wordt maatwerk aangeboden aan de verschillende functies om kennis en ervaring met de omgevingswet op te doen. De monitor anders werken zetten we periodiek in om in 2021 feedback te krijgen hoe medewerkers kijken naar de implementatie en om gericht acties uit te zetten om medewerkers verder voor te bereiden.

Omgevingsplan
Het omgevingsplan voor Deventer is volop in ontwikkeling. Deze zal de komende jaren gefaseerd worden opgebouwd en worden doorontwikkeld. In 2020 zijn hiervoor al twee grote mijlpalen bereikt. Het bestemmingsplan Deventer Stad en Dorpen (bestemmingsplan verbrede reikwijdte) en de Verordening fysieke leefomgeving zijn in juli 2020 door de gemeenteraad vastgesteld.  

De projectgroep Omgevingsplan is vormgegeven en ingeregeld voor de periode 2021/2022. In deze projectgroep zitten medewerkers van verschillende teams en vertegenwoordiging van de Omgevingsdienst. Dit projectteam voert de regie op de verschillende acties die nodig zijn om het omgevingsplan te ontwikkelen. Om het kennisniveau op peil te brengen is een intern opleidingstraject omgevingsplan uitgevoerd. Aan deze training zijn, naast de projectgroepleden, ook nog meer collega's aangesloten. Hierdoor is het mogelijk om kennis breder binnen de organisatie te verspreiden. De projectgroep is er in eerste instantie op gericht om de minimale acties voor het omgevingsplan die nodig zijn bij de inwerkingtreding van de Omgevingswet in beeld te brengen en te realiseren.  

Het projectteam heeft een aantal bouwstenen opgeleverd voor het plan van aanpak voor het omgevingsplan. In dit plan van aanpak wordt richting geven aan het proces voor het verder ontwikkeling en fasering van het omgevingsplan. Het plan van aanpak wordt gedeeld met het college en de Raad.

Participatie
In november 2020 is de raad in technische informatiesessies bijgepraat, o.a. over participatie. Vervolgens heeft onder leiding van Pascale Georgopoulou een werksessie plaatsgevonden. De raad heeft daarin aan de hand van casussen nagedacht over wanneer participatie al dan niet verplicht zou moeten worden gesteld en welke aandachtspunten ze wil meegeven voor het participatiebeleid. Deze punten zijn verder uitgewerkt en weergegeven in de discussiememo die in een raadstafel in Q3 besproken wordt.  

Digitalisering
Voor het opstellen en publiceren van omgevingsdocumenten (omgevingsplan en -visie) is specifieke software nodig.

Voor het maken en publiceren van toepasbare regels werken we met BerkeleyBridge. Hiermee kunnen we check- en aanvraagformulieren worden gemaakt en worden aangeboden via het nieuwe Omgevingsloket. Voor het oefenen met toepasbare regels trekken we regionaal op. Omdat dit een nieuwe tak van ‘sport’ is, zetten we vooral in op het vergaren van kennis, bepalen wat klaar moet zijn op 1 juli en wat is er nodig om als 1 overheid op te treden richting een initiatiefnemer (1 loket, 1 overheid). Hierbij is het ons (Deventer) gelukt om een eigen check te maken voor de activiteit uitrit en deze zichtbaar te maken in het nieuwe Omgevingsloket.

Wij hebben voor het maken en publiceren van omgevingsdocumenten TerceraGo aangeschaft. Wij zijn gestart met het oefenen met de plansoftware. Het is voor de medewerkers niet alleen een nieuw pakket maar ook echt een geheel nieuwe manier van werken. Het wordt spannend wat er landelijk beschikbaar komt eind september/begin oktober in het DSO en of het voldoet aan de bestuurlijke afspraken. Na de nieuwe release van het DSO met name op dit plangebied zullen de softwareleveranciers de bestaande plansoftware hierop moeten aanpassen. Dit zal naar verwachting wel enige weken duren. Naar verwachting hebben we dan ca 6 maanden de tijd op te oefenen, maar dit is wel afhankelijk van wat landelijk beschikbaar komt en de snelheid waarmee leveranciers de software hebben aangepast. Het risico bestaat dus dat we minder oefentijd hebben.  

Een belangrijke wettelijke eis vanuit de Omgevingswet is het digitaal kunnen ontvangen van aanvragen om een omgevingsvergunning. De software die in het VTH-domein (Powerbrowser2020) wordt gebruikt voor het ontvangen en behandelen van omgevingsvergunningen is in omgevingsdienst-verband aangeschaft. PB2020 heeft een grote update ondergaan en kunnen we blijven gebruiken voor het ontvangen en verlenen van omgevingsvergunningen en meldingen onder de Omgevingswet. Technisch gezien hebben de we de noodzakelijke koppelingen gelegd:
    - wij kunnen een omgevingsvergunning ontvangen en verwerken vanuit het nieuwe Omgevingsloket via PB2020
    - wij zijn via PB2020 aangesloten op de Samenwerkingsfunctionaliteit (SWF) van het DSO waarmee wij adviezen kunnen vragen aan onze ketenpartners (ODIJ, veiligheidsregio, provincie, rijksdiensten, waterschappen, GGD, etc.) die zelf niet hoeven te zijn aangesloten op de PB2020 omgeving zelf.

Ons beeld is dat wij de vergunningketen goed werkend zullen krijgen voor 1 juli 2022.

Datagedreven werken/monitoring
Eind 2020 is de gemeenteraad geïnformeerd over datagedreven werken, informatieveiligheid en privacy. In juni 2021 vond een vervolgsessie plaats met de raad over specifiek datagedreven werken. De raad heeft aangegeven graag handvatten te krijgen hoe gemeenteraden het debat over digitaliseringsvraagstukken op een constructieve en goed geïnformeerde manier kunnen voeren.  

Op koers

De algemene uitvoering vindt plaats binnen de gestelde kaders.

Behoeft aandacht

De dekking bestaat uit diverse posten.

De raad heeft via 3 besluiten (begroting 2016, 2e kwartaalrapportage 2018 en 1e kwartaalrapportage 2019) €1.790.000 eenmalig beschikbaar gesteld. Aanvullend heeft de raad middelen beschikbaar gesteld om de basisregistraties op orde te brengen. Dit gaat om een bedrag van €1.062.500.

Daarnaast is binnen programma 5 het “oude” budget actualisatie bestemmingsplannen structureel voor €200.000 beschikbaar (inclusief overhead).

De inzet vanuit de organisatie wordt veelal gedaan door medewerkers waarvan de uren reeds zijn gedekt, zoals de inzet van de transitiemanager en de inzet van de organieke kerngroep en het opleidingsbudget vanuit personeel en organisatie.
Voor de jaren na 2021 wordt per jaar de budgetvraag beoordeeld; vooralsnog wordt hiervoor weerstandsvermogen aangehouden. De verwachting is dat 2022 gedekt kan gaan worden met de budgetoverheveling vanuit 2021. Omdat de periode na 2022 en verder formeel nog niet gedekt is zal financiën nu oranje moeten scoren.

Nee

Nee

Nee

Er zijn op dit moment geen afwijkingen van de begrote exploitatiekosten.

Kostenraming en dekking per jaar (x €1)

Afwijkingen t.o.v. jaarschijf begroting (x €1)

Inclusief 100.000 Budgetoverheveling

Inclusief 33.414 Budgetoverheveling

Inclusief 100.000 budgetoverheveling

Op koers

Vooralsnog stellen we voor de risico’s (m.u.v. structurele effecten implementatie) op te vangen binnen het projectbudget zelf door als ze zich voordoen andere keuzes te maken.  

In mei 2021 heeft de minister besloten om de Omgevingswet met een jaar uit te stellen. De koepels waaronder de VNG zijn op dit moment in gesprek met de minister over de financiële gevolgen van dit uitstel. Gemeenten moeten hoogstwaarschijnlijk extra kosten maken voor de implementatie van de Omgevingswet. In het interbestuurlijke financiële akkoord over de Omgevingswet uit 2016 is overeengekomen dat de verschillende overheden de implementatie kosten zelf dragen en dat over de verwachte maatschappelijke baten geen korting zal komen. Onderzocht wordt hoe moet worden omgegaan met deze extra kosten. Dit kan invloed hebben op de begroting Omgevingswet van Deventer.

Risico (nr 6) Menselijke capaciteit ondanks beschikbare middelen niet op de markt te verkrijgen en andere prioriteiten.  
Het grootste knelpunten doet zich voor bij de juridisch planologen die o.a. nieuwe bestemmingsplannen maken. De huidige werkdruk is hoog, er lopen veel (woningbouw)initiatieven. Dit is bijvoorbeeld ook te zien bij de hoge legesinkomsten. Dezelfde medewerkers moeten echter ook begeleid en opgeleid worden voor het werken met het (wijzigen van het) omgevingsplan in de beschikbare software (TerceraGo). Omdat tijdelijke aanvullende capaciteit op de arbeidsmarkt amper te vinden is, komt al het werk te liggen bij een kleine groep medewerkers.

Op koers

Voor de Omgevingswet wordt gewerkt aan participatiebeleid waaraan initiatiefnemers moeten voldoen, indien zij een initiatief hebben. Ook neemt de gemeenteraad vóór invoering van de nieuwe wet een besluit over verplichte participatie en adviesrecht. In het najaar 2020 zijn we hierover in gesprek geweest met college en raad.

Er is een nieuwe planning gemaakt voor activiteiten rondom de Omgevingswet, ook voor college en raadsleden.

De algemene communicatie over de Omgevingswet met bewoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties wordt in 2021 opgestart. Landelijk is hiervoor een toolkit ontwikkeld, waarvan we ook in Deventer gebruik kunnen maken.

Risico's

25% van €400.000

Vaststellen PvA en goede beheersing

10% van €500.000

Goed aansluiten op landelijke ontwikkelingen

In de transformatiefase zullen beleidskeuzes en financiële gevolgen integraal inzichtelijk moeten worden gemaakt. Een deel zal niet kunnen worden voorkomen en is autonoom.

Goede fasering en realistische mijlpalen en veel werk met werk maken.

Als Deventer kunnen we alleen proberen de gevolgen te beperken door het opzetten van een goede communicatie. We hebben geen invloed op de voortgang van het DSO project.

We overleggen tijdig met teammanagers welke capaciteit beschikbaar moet zijn.

C. Verhaar

11-10-2021

De gemeente Deventer heeft het landelijk Klimaatakkoord en haar eigen doelstellingen uit de omgevingsvisie vertaald in het Energieplan Deventer en nader uitgewerkt in de transitievisie warmte. Een belangrijk onderdeel van het Energieplan is het realiseren van 10.000 aardgasvrije woningen in 2030. Sinds 2017 wordt hier met de strategische partners in de stad (corporaties en netwerkbedrijf Enexis) invulling aan gegeven op basis van de uitvoeringsagenda FBW: Fossielvrij en Betaalbaar Wonen. Onderdeel van de Uitvoeringsagenda is het in uitvoering brengen van kansrijke projecten. Het verduurzamen van de wijk Zandweerd is hierbij aangewezen als potentieel kansrijk project omdat – naast de nieuwbouw in de Tuinen van Zandweerd – nu veel renovatieprojecten door de corporaties worden gestart en ten noorden van de wijk een duurzame warmtebron in de vorm van de RWZI aanwezig is. Het projectplan beschrijft de realisatie van de eerste fase van het warmtenet, dit vormt een belangrijk onderdeel om de wijk aardgasvrij te maken.  
Uitgangspunt is dat gestart wordt met de aansluiting van de nieuwbouw en energetische gerenoveerde huurwoningen (Rembrandkade e.o.). In de vervolgfasen kunnen ook de woningen van de corporaties Rentree en Ieder1 worden aangesloten op SWZ.  

Raakvlakken:
1. Ontwikkeling Tuinen van Zandweerd
Streven is om zoveel mogelijk woningen in dit gebied aan te sluiten op het warmtenet.  Deelname in elkaars projectorganisatie. Periodiek planningsoverleg. Zie hoofdstuk organisatie.
2. Wijkaanpak Aardgasvrij Zandweerd
De ontwikkeling van het warmtenet is een essentieel onderdeel om de wijk aardgasvrij te maken. Hiervoor is een project opgezet waarin op basis van een brede wijkaanpak dit wordt uitgevoerd. De gemeente vervult hierin een regierol. Het SWZ heeft vanwege de omvang van het project zijn eigen projectorganisatie. Deze maakt onderdeel uit van een grotere projectorganisatie. Zie voor afstemming hierin hoofdstuk organisatie.
3.  Fossielvrij en Betaalbaar Wonen (programma, geen groot project)
FBW is een programma gemeentebreed. Zandweerd aardgasvrij (en daarmee ook de aanleg van het SWZ) is een uitvoeringsopdracht vanuit FBW. Afstemming vindt plaats door deelname in elkaars projectorganisatie. Zie hoofdstuk organisatie.   

Projectbesluitvorming:
In het raadsbesluit van 7 oktober 2020 is opgenomen dat tijdens de projectuitvoering de Raad op drie belangrijke momenten gevraagd wordt een besluit te nemen bij tussentijdse beslismomenten. Deze beslismomenten vormen belangrijke stappen in het project en maken ook onderdeel uit van de besluitvorming (zie voor verdere uitwerking van de beslispunten hoofdstuk 9):
1. Het moment waarop besloten wordt om - na realisatie van het Slim Warmtenet Zandweerd voor de nieuwbouw fase 1a - aan te vangen met het realiseren en daarmee aansluiten van het Slim Warmtenet Zandweerd op de bestaande bouw in Zandweerd Noord- fase 1b;
2. Het moment waarop met Enpuls BV afspraken zijn geconcretiseerd en tot overname door Enpuls BV van het Slim Warmtenet moet worden besloten (verwacht binnen 1-3 jaar);
3. Het moment waarbij met corporaties en particulieren afspraken zijn gemaakt over de aansluiting van hun woningen in de vervolgfasen. Dit betreft de besluitvorming voor fase 2 (verwacht tussen 1-4 jaar).

Wijziging op het projectplan:
Gedurende het tweede kwartaal is bijgestuurd op de fasering in het project. In het projectplan is een fasering vastgesteld met de toen bekende gegevens en inzichten. De projectgroep is op basis van het projectplan en de uiteindelijke ‘GO’ na positieve toekenning van de Proeftuinsubsidie aan de slag gegaan met de werkvoorbereiding en realisatie van het project fase 1. Twee ontwikkelsporen in de werkvoorbereiding hebben geleid tot de noodzaak voor een aanpassing in de faseverdeling. Dit betreft:
1. Warmtetracé en locatie warmtepompinstallaties. Hierbij staan doorlooptijd, synchroon lopen van technische uitvoering en tijdig aansluiten van huurwoningen centraal.
2. Participatie en communicatietraject van particuliere bewoners. Hierbij staat het creëren van voldoende draagvlak om bewoners aan te laten sluiten centraal. Hier is meer tijd en aandacht voor nodig. Dit vraagt om een zorgvuldige voorbereiding waarbij zorgvuldigheid bereikt wordt door de particuliere woningen niet in fase 1 maar in fase 2 aan te laten sluiten.  

Beide argumenten vragen om een optimalisatie van de fase-indeling van het project. Hierdoor worden technische uitvoering, afspraken met de corporaties en een participatieve aanpak richting particulieren beter gewaarborgd.  
De wijziging in de fase-indeling houdt in dat de particuliere woningen in fase 2 zullen worden aangesloten en in plaats daarvan een aantal corporatiewoningen uit fase 2 in fase 1 zullen aansluiten. Dit leidt netto tot een lichte toename van het aantal woningen in fase 1. De fasewijziging leidt ertoe dat er alleen sprake is van gestapelde woningen in fase 1 (corporatiewoningen). De grondgebonden huurwoningen en de particuliere woningen vallen nu in fase 2. Hiermee neemt het aantal woningen met ca. 90 toe tot 539 (van totaal ca 2.200 woningen). Deze fasewijziging heeft geen invloed op het totale geraamde projectresultaat van fase 1 + 2. Op basis van de onderliggende business case heeft de toename in het aantal woningen voor fase 1 an sich wel drie gevolgen:
1. Het exploitatieresultaat van de businesscase over de hele looptijd (30 jaar) kent gemiddeld per jaar een batig saldo van €40.000 t.o.v. een nadelig saldo per jaar van €23.000 in de oorspronkelijke fase 1.
2. Het risico (met name faserings- en aansluitrisico) neemt af.
3. De investering neemt met €1.035.000 toe door de uitbreiding met 90 woningen. Dekking van deze investeringen loopt via de inkomsten vanuit de aansluitbijdrage

Bovenstaande wijziging is geeffectueerd middels een collegebesluit van d.d. 31 augustus 2021. Tevens is de wijziging behandeld middels een raadsmededeling d.d. 21 september 2021.

Huidige projectfase:
Voorbereidingsfase – overgang naar realisatiefase
De projectfase is op te delen in 2 onderdelen welke volgordelijk de projectfasen doorlopen:
- De aansluiting van de woningen op de infrastructuur - Voorbereidingsfase
Deze aansluiting is afhankelijk van de totstandkoming van de concessieovereenkomst met de warmteleverancier. De aanbesteding van de warmteleverancier loopt vertraging op ten gevolge van een inschrijving onder voorwaarden van 1 partij. Dit heeft geleid tot een onderhandelingsprocedure waarbij met de gegadigde overeenstemming over zijn inschrijving moet worden bereikt, binnen de scope van de aanbestedingsvoorwaarden. Dit zal in het vierde kwartaal van 2021 tot duidelijkheid moeten leiden.  
- De aanleg van de infrastructuur van het warmtenet - Realisatiefase
Onderdel van overgang naar de aanbesteding van de warmtelevering is de realisatie van de aanleg van de infrastructuur. Oplevering hiervan vindt medio Q4 plaats.  

Q4: 2020
- Alle overeenkomsten met de partners zijn getekend:  
Brief met commitment corporaties voor de aan te sluiten woningen in fase 1 en vervolgfasen
Samenwerkingsovereenkomst Waterschap Drents Overijsselse Delta
Samenwerkingsovereenkomst Enpuls
Beschikking en Leenovereenkomst Provincie Overijssel
- Het Projectplan Slim Warmtenet Zandweerd fase 1 is opgesteld en in het bestuurlijk overleg met alle partners geaccordeerd.  
- Onderdeel van het Projectplan is de organisatorische samenhang met de Wijkaanpak Aardgasvrij Zandweerd. Deze is afgestemd en geaccordeerd door het Bestuurlijk Overleg
- Binnen de projectorganisatie is een kernteam financieel ingericht waarin, naast de planeconoom, ook Concern Control zitting heeft. De businesscase en alle financiële beschikkingen die in dit project van toepassing zijn, zijn daarin samengebracht.
- In het kader van de subsidiebeschikking van de Provincie Overijssel is een collegebesluit voorbereid en genomen waarin het college, na heroverweging, heeft besloten geen aansluitplicht op het Slim Warmtenet voor de woningen in de Tuinen van Zandweerd in te stellen.  

Q1 2021
- Rondom de kaveluitgifte voor de TvZ is de verkoop van het Slim Warmtenet meegenomen. Dit leidde tot de volgende acties:
Promofilm
Factsheet ontwikkeling
Technische bijlage aansluiting Slim Warmtenet
Definitief maken tariefstructuur
Inrichting helpdesk
5 gehouden bewonersavonden met voorlichting over het SWZ
Interessepeiling o.b.v. enquête onder zelfbouwers: > 50% geeft in eerste instantie aan te willen aansluiten op het SWZ
- Grote centrale bewonersavond voor bestaande bouw t.b.v. ophalen van input bij de selectie van de Warmteleverancier.  
- Oplevering promofilm SWZ Deventer stroomt. Zie: https://youtu.be/el3HUghdu0U
- De werkgroep Realisatie heeft de bronuitkoppeling bij de RWZI verder geconcretiseerd plus alternatieven voor kostenverhogingen op route gezet voor verdere uitwerking
- De werkgroep Realisatie heeft i.s.m. DWA in meerdere sessies verkenningen gedaan naar mogelijke inpassingslocaties voor de warmtepompcentrales. Hieruit waren drie warmtepompcentrales geselecteerd. De voorkeurslocatie hiervan is inmiddels vastgesteld en technisch uitgewerkt t.b.v. aanbesteding Warmteleverancier.
- De werkgroep Realisatie voert momenteel een vergunninginventarisatie uit en bereid de vergunningen voor die vanuit de gemeente zelf aangevraagd zullen worden.
- De werkgroep Inkoop heeft de eerste inkoopopdracht (aanleg ZLT net in de TvZ) in de markt gezet. NTP voert deze opdracht momenteel uit. De aanbesteding leidt in eerste instantie tot een financieel voordeel maar dat financieel voordeel lijkt verloren te gaan door een aantal noodzakelijk door te voeren extra ontwerpaanpassingen.  
- Vanuit de aanbesteding t.b.v. de Warmteleverancier zijn drie partijen geselecteerd vanuit de selectiefase. Op grond van een niet geldige aanmelding van Eteck BV moeten we hen helaas uitsluiten. Met de andere partijen zal het gunningstraject worden voortgezet (Ennatuurlijk, Engie en Inenergie).  
- De gunningsleidraad voor de Warmteleverancier is 19 maart 2021 gepubliceerd. De gunningsleidraad heeft voor een verdere uitwerking van het SWZ naar fase 1 en fase 2 gezorgd:
Fase 1 en fase 2 zijn concreet vormgegeven. Hierin is een faseverschuiving toegepast ten gevolge van het meest geschikte scenario. Voor deze faseverschuiving wordt een collegebesluit voorbereidt.   
De rol en positie van Enpuls is concreet uitgewerkt.
De rol en positie van de Warmteleverancier in relatie tot de doorontwikkeling naar fase 2 is concreet uitgewerkt.
- Op 26 maart heeft de eerste schouw met de drie inschrijvende warmteleveranciers plaatsgevonden
Er is een nieuwe werkgroep aangesteld om te beoordelen of en in hoeverre de gemeente een separaat warmtebedrijf in het leven moet roepen voor de exploitatiefase van het warmtenet.

Q2 2021
- Rond de Tuinen van Zandweerd is het verkoopproces van de kavels in volle gang. Om tijdig warmte te leveren zijn offertes uitgezocht voor een tijdelijke voorziening voor levering van warmte. Hiervoor wordt een lucht water warmtepomp nabij het terrein geplaatst die, tot het moment dat de voorzieningen op de RWZI gereed zijn, warmte levert aan de woningen
- NTP heeft zijn werkzaamheden aan het ZLT net afgerond. Momenteel wordt het systeem opgeleverd. Met NTP zijn onderhandelingen gevoerd over twee elementen:
Meerprijs ten gevolge van materiaalprijsstijgingen
Aanleg extra ZLT net naar de warmtepompcentrale een de Rubenstraat
beide elementen hebben tot overeenstemming geleid. Wel zjn de materiaalprijsstijgingen dermate dat hier ook een stuk onvoorzien vanuit het projectbudget voor dient aangesproken te worden.  
- De werkgroep communicatie is gestart met de strategie tot aansluiting van de huurwoningen. Minimaal 70% van de huurders dient zijn commitment uit te spreken voor aansluiting op het SWZ. Dit vraagt om een integrale aanpak vanuit het projectteam SWZ in nauw overleg met de communicatie-adviseurs van de samenwerkende verhuurders.  
- De aanbesteding van de warmteleverancier heeft niet tot het gewenste resultaat geleid.  
Na publicatie van de gunningsleidraad heeft een partij wegens capaciteitsproblemen zich teruggetrokken uit de procedure
Half juni heeft een partij een voorwaardelijke inschrijving gedaan
hiermee is de beoogde aanbesteding niet gelukt  
- Op basis van de ontstane situatie zijn diverse acties uitgevoerd:
Met de partij die heeft ingeschreven zijn twee gesprekken gevoerd om een nadere motivatie van hun inschrijving te horen
Parallel is een advies naar het Bestuurlijk Overleg opgesteld met de volgende elementen:
Scenario’s voor vervolg
Update risman-analyse
Kosten voor tijdelijke voorzieningen wegens tijdvertraging
- Het Bestuurlijk Overleg heeft unaniem besloten met de enige inschrijvende partij een onderhandelingsprocedure te starten om tot een onvoorwaardelijke inschrijving te komen. De volgende motivatie ligt daaraan ten grondslag:
Momenteel is de markt van warmteleveranciers uiterst schraal: te veel vraag, te weinig aanbod
De andere twee partijen die tijdens de gunningsfase van de aanbesteding zijn afgevallen hebben dat niet gedaan wegens een onmogelijke uitvraag maar met name om reden van een te krappe markt en te veel werkvoorraad.  
De inschrijvende partij had reeds een ‘95%’ aanbod gedaan. De tussentijds gevoerde gesprekken hebben de indruk gewekt dat op basis van verdere uitwerking van met name technische issues mogelijk wel een onvoorwaardelijke inschrijving kan worden gedaan
Het Bestuurlijk Overleg heeft besloten om tot 1 november 2021 de onderhandelingsprocecure in te zetten om dan te bepalen of een concessie overeenkomst zal worden aangegaan.  
De onderhandelingsprocedure leidt tot vertraging binnen het project. Om toch tijdig warmte te leveren aan de Tuinen van Zandweerd en de nieuwbouw van St Eigen Bouw heeft de gemeente aangegeven tijdelijke voorzieningen te realiseren. Hierbij is gekozen voor de volgende opzet:
Periode oktober 2021  - juni 2022: Tuinen van Zandweerd: gevoed vanuit huur warmtepomp nabij de Tuinen van Zandweerd;
Periode juni 2022 – Q12023: Tuinen van Zandweerd en Rubenstraat: gevoed vanuit gasgestookte piekketelcentrale in de technische ruimte van de Rembrandkade.  

Q3 2021:
- Gedurende het derde kwartaal zijn er drie intensieve onderhandelingssessies gevoerd met gegadigde binnen de voorwaarden van de aanbestedingsprocedure.
- Binnen de onderhnadlingsprocedure is helderheid verkregen bij mogelijke technische implicaties.
- Eind oktober zal de onderhandelingsprocedure aflopen en zal gegadigde een aangepaste inschrijving doen binnen de kaders van de uitvraag. Dan zal beoordeeld worden of de aanbesteding passend is binnen de kwalitatieve en financiele kaders van de gemeente .
- Het bestturlijk overleg, college en raad zullen mee worden genomen in de uitkomsten van deze onderhandelingsprocedure.

Behoeft aandacht

Als benoemd bij de projectbeschrijving, is de scope van het project gewijzigd door een faseverschuiving. Huurwoningen uit fase 2 zijn naar voren gehaald in fase 2 in ruil voor particuliere woningen die van fase 1 naar fase 2 gaan: dit geeft én meer tijd voor een zorgvuldig wervingsproces naar particuliere woningeneigenaren én biedt de corporaties de mogelijkheid hun complexen eerder aan te sluiten.

Ten aanzien van Financiën, Risico’s en Planning worden knelpunten onderkent. Mogelijke bijsturing hangt nauw samen met de uitkomsten van afronding van de aanbesteding van de warmteleverancier.  

Behoeft aandacht

Nee

1. Start aanbesteding warmteleverancier is verschoven van eind december 2020 naar half januari 2021 (van voor de kerstvakantie naar erna).
2. Kritisch punt is de tijdige warmtelevering aan de nieuwbouwwoningen van de Tuinen van Zandweerd (31-12-2020) en tijdige warmtelevering aan de huurwoningen van St Eigen Bouw en Woonbedrijf ieder1 (per 1 oktober 2022).  
3. Fase 1 en fase 2 zijn concreet vormgegeven. Hierin is een faseverschuiving toegepast ten gevolge van het meest geschikte scenario. Voor deze faseverschuiving wordt een collegebesluit voorbereidt.

Ja

 Zie hierboven

Ja

Door de scope wijziging is ook de businesscase gewijzigd en daarmee de exploitatie van fase 1 na ingebruikname (start 2022). De scope wijziging heeft voor fase 1 een positief effect. Deze bedroeg, o.b.v. de businesscase, over 30 jaar gemiddelde € 23.000 negatief. Dit zal € 40.000 positief per jaar gaan bedragen bij aansluiting van alle woningen.
De faseverschuiving van fase 1 geeft meer gestapelde woningen. Deze hebben in de businesscase een positievere exploitatie i.v.m. de grondgebonden woningen welke voor fase 2 staan gepland. Voor gestapelde woningen zijn de kosten van de exploitatie lager dan bij grondgebonden woningen. Dit bezien in verhouding tot de in rekening te brengen warmtewet tarieven.
Voor de totale businesscase (fase 1 en 2) is er geen wijziging in de exploitatiebegroting (blijft kostendekkend). Na afronding aanbesteding zal met de warmteleverancier de businesscase worden herijkt.

Behoeft aandacht

Aan de hand van de huidige stand van zaken is geïnventariseerd welke risico’s (onverwachte gebeurtenissen) er zijn ten aanzien van het realiseren van het slim warmtenet fase 1 (projectdoelstelling). We zien door meerdere oorzaken een verhoogd risico binnen het project ontstaan:
- De zeer slechte marktomstandigheden ten gevolge van materiaalprijsstijgingen (>25%)
- De slechte marktomstandigheden tgv weinig aanbieders maar veel vraag. Er is dus zeer beperkte concurrentie waardoor gegadigde een comfortabele onderhandelingspositie heeft.  
- Vertraging in de uitvoering tgv ecologische onderzoeken waardoor meer voorbereidings tijd en mitigerende maatregelen moeten worden genomen.
- De stijgende gasprijzen.De ontwikkelingen van de gasprijzen worden meegenomen in de onderhandelingsessies.
Met behulp van de Risman analyse is de financiële impact van de risico’s ingeschat. Dit op basis van het netto risico wat overblijft na toepassing van de beheersmaatregelen. In de tabel hieronder is het financiële effect van het netto risico opgenomen. Dit aan de hand van de vier hoofdrisico’s.
In het project wordt een generieke post onvoorzien toegepast van 10% op alle te voorziene investeringen. Dit is een gebruikelijk percentage bij dergelijke projecten. Aanvullend op de post onvoorzien is een projectgebonden weerstandsvermogen toegepast gebaseerd op de financiële impact van de risico’s. Deze is als volgt:

- Aansluitrisico's: €150.000
- Investeringsrisico's: €900.000
- Operationele inkomsten risico's: €20.000
- Operationele kosten risico's: €687.500
Eindtotaal: 1.757.500

De project specifieke risico’s leggen een beslag op het weerstandsvermogen van €1,757 mln. Dit beslag zal, bij het zich voordoen van de risico’s, worden gedekt vanuit de gelden verkregen vanuit de Proeftuinsubsidie. In vergelijking met de risicoanalyse uitgevoerd in 2020 (€990k) stijgen de gekwantificeerde risico’s met €0,8 mln. In grote lijnen wordt deze toename verklaard door de onzekerheid omtrent de aanbesteding en daarmee (tijdige) realisatie van fase 1 alsmede de stijgende bouwkosten. Generiek als beheersmaatregelen in het reduceren van het risico is het intensiveren van de samenwerking met onze belanghebbenden.

Bruto – Netto Risico:
Bovenstaande risico's zijn netto risico's resterend na het treffen van beheersingsmaatregelen. Per heden is eer een bruto risico bepaald van €10,7. De kans van optreden na het treffen van beheersingsmaatregelen bedraagt 16,5% resterend in een netto risico van €1,757.
In de situatie per juni 2020 was er sprake van een bruto risico van € 9,1 mln. De kans van optreden bedroeg toen 11% resterend in een netto risico van € 1 mln.

Kansen: de volgende kansen zijn reeds geïdentificeerd:  
- ISDE: Investeringssubsidie voor onder andere particulieren voor aansluiten op een warmtenet;
- SAH: Subsidie Aardgasvrije Huurwoningen.
- NWN! Nieuwe warme. Een subsidie aanvraag voor financiele bijdrage doorontwikkeling fase 2

Ja

Door de scope wijziging wijzigt ook de businesscase. Door de toename in het aantal woningeng (90), stijgt ook de benodigde investering met €1.035.000. Deze bedraagt €7,1 mln (was €6,1 mln). Voorgesteld wordt de begroting hierop te wijzigen. Daarbij zal het krediet worden verhoogd met €1,035 mln met als dekking extra baten BAK (bijdrage aansluitkosten) ad €0,727 mln. De resterende €0,318 mln. leidt tot hogere kapitaallasten die binnen het positiever exploitatieresultaat worden gedekt.

Als we kijken naar de realisatie dan ligt deze in lijn met de begroting. Voor de prognose wordt nog aangesloten bij de begroting. Wel zien we dat de proceskosten fors toenemen (ureninzet en externe advisering). Enerzijds veroorzaakt door veel leergeld binnen de organisatie. Anderzijds veroorzaakt door veel kosten rondom juridische zaken (samenwerking Enpuls) en technische ontwerpuitwerking. We hebben een best forse inzet nodig van DWA (technische projectondersteuning) en AKD (juridische ondersteuning). Een deel (€125.000) van deze kosten is gedekt vanuit de Elena-subsidie.  

Door enige vertraging in de aabestedingsprocedure is de verwachte opleveringen van fase 1 ook uitgesteld naar 2022 (zie mede planning). Bij kwartaal 3, kan op basis van uitkomsten aanbesteding, een betere inschatting worden gemaakt van het bijsturen dan wel overhevelen van de investeringsuitgaven naar 2022.

Voor onverwachte gebeurtenissen t.a.v. fase 1 is een risicobeoordeling gedaan voor afwijkingen t.a.v. de begroting (zie risico’s en kansen).

Behoeft aandacht

Planning: de beoogde planning van realisatie en ontwikkeling van de woningen in de Tuinen van Zandweerd is snel en voortvarend ter hand genomen. In relatie tot aanbesteden van de Warmteleverancier ontstaat er een vertraging waardoor warmte niet op tijd door de warmteleverancier aan de woningen geleverd kan worden. Dit slaat zowel op de woningen in de Tuinen van Zandweerd als op de woningen van Stichting Eigen Bouw aan de Rubenstraat. Hiervoor worden nu voorbereidende werkzaamheden getroffen om in dat geval een tijdelijke energievoorziening voor de woningen die eerder in gebruik zijn dan dat het warmtenet operationeel is, te leveren.  

Ten opzichte van de oorspronkelijke planning zal er vertraging op de volgende onderdelen plaatsvinden:
- Ecologisch onderzoek maakt duidelijk dat er diverse diersoorten op locaties waar technische voorzieningen zijn gepland zijn vastgesteld. Hiertoe dienen vervolgonderzoeken plaats te vinden waardoor deze projectonderdelen met een vertraging van 0,5 – 1 jaar kunnen worden gerealiseerd
- De Doorontwikkeling naar fase 2 zal meer tijd innemen. Met de corporaties worden afspraken gemaakt om hun bezit in deze fase later dan overeengekomen aan te sluiten

Op koers

Samen met de buurt is een buurtplan opgesteld "Zandweerd gaat voor minder". Dit is een aanpalend project aan het SWZ fase 1 maar heeft veel raakvlakken. Het SWZ fase 1 maakt onderdeel uit van het buurtplan en wordt ook verwerkt in het zogenaamde Wijk Uitvoeringsplan dat voor de wijk Zandweerd is opgesteld. In maart/april zal een daartoe aangestelde strategisch communicatieadviseur de aanpak versterken zodat communicatie en betrokkenheid nog meer kan worden vormgegeven.  

Lopende activiteiten communicatie vanuit SWZ fase 1, ondanks Corona beperkingen:
- Diverse bewonersavonden rondom warmtenet in de Tuinen van Zandweerd. Voor toekomstige bewoners en voor omwonenen
Tuinen van Zandweerd:  
- Promofilm
- Factsheet ontwikkeling
- Technische bijlage aansluiting Slim Warmtenet
- Definitief maken tariefstructuur
- Inrichting helpdesk
- 5 gehouden bewonersavonden met voorlichting over het SWZ
- Interessepeiling obv enquette onder zelfbouwers: > 50% geeft in eerste instantie aan te willen aansluiten op het SWZ
- Er is een helpdesk vanuit zowel de nieuwbouw (www.opjestek.nl) als vanuit de bestaande bouw (www.zandweerdstroomt) ingericht voor vragen over oa het warmtenet
- Aansluitovereenkomst en technische voorwaarden gepubliceerd
- Brief vanuit portefeuillehouder voor aansluiting op SWZ
- Technische informatiesessies toekomstige bewoners

Bestaande bouw:
- Traject gestart rondom ophalen van 70% commitment huurders voor aansluiting op SWZ.
- Burendag september 2021

nvt